သူ႔အေဖဟာ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံက ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႔႕မွာ ႐ုပ္ရွင္ရံုေတြအမ်ားႀကီးကို ပိုင္ဆိုင္ထားလို႔ အရမ္းခ်မ္းသာတယ္။ သူ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္မွာ သူ႔အေဖဟာ ႐ုတ္တရက္ ကြယ္လြန္သြားတယ္။ သူ႔အေဖ ႐ုပ္ရွင္ရံုလုပ္ငန္းအတြက္ ေခ်းထားတဲ့ အေႂကြးေတြကို မဆပ္ႏိုင္လို႔ ေႂကြးရွင္ေတြက ႐ုပ္ရွင္ရံုေတြ၊ အိမ္၊ ကားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာဂပါမခ်န္ အကုန္သိမ္းယူသြားၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔မိသားစုဟာ ခ်က္ခ်င္းဆင္းရဲသြားတယ္။ သူ႔အေမဟာ သူ႔ေအာက္က ေမာင္ႏွမ ၅ ေယာက္ကို မေကြ်းထားႏိုင္လို႔ တ႐ုတျ္ပည္က ေဆြမ်ိဳးေတြဆီကို ပို႔ထားလိုက္ရတယ္။ သူနဲ႔ အေမတို႔ဟာ အိမ္ေနာက္ဖက္မွာ တဲေလးတစ္ခုထိုးၿပီး ေျမပဲေလွာ္ေရာင္းၾကတယ္။ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွာ ၿမိဳ႕ျပင္က ေစ်းတစ္ခုမွာ စားပြဲတစ္လုံးေပၚ ပစၥည္းတင္ၿပီး ေစ်းေရာင္းတယ္။ ေနာက္ေတာ့ Panda Cornstarch ေျပာင္းဖူးေကာ္မႈန္႔ေရာင္းတဲ့ကုမၸဏီ၊ Cebu Pacific ေလေၾကာင္းလိုင္း၊ Digitel Mobile Philippines တယ္လီဖုန္းကုမၸဏီေတြလုိ သူ႔ထက္အင္အားႀကီးတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကို ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူခဲ့ၿပီး အရမ္းႀကီးပြားခ်မ္းသာသြားခဲ့တယ္။ သူ႔နာမည္က ဂၽြန္ဂိုးကင္ေဝး (John Gokongwei) ပါ။ သူ႔ရဲ႕ႀကိဳးစားမႈကို ဖတ္ၾကည့္လုိက္ပါအံုး။
ဂြ်န္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကံၾကမၼာအလွည့္အေျပာင္းနဲ႔ ၾကံဳလိုက္ရတယ္။ အဲဒါက သူ႔အေဖဟာ အူေရာင္ငန္းဖ်ားတိုက္ဖိြဳက္ေရာဂါနဲ႔ ႐ုတ္တရက္ ကြယ္လြန္သြားတယ္။ သူတို႔မိသားစုဟာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္းပဲ ဆင္းရဲသြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အေဖဟာ ႐ုပ္ရွင္ရံုလုပ္ငန္းကို အေႂကြးေတြနဲ႔ လုပ္ေနတာကိုး။ ဒါကို အေမေတာင္ မသိရွာပါဘူး။ အေႂကြးမဆပ္ႏိုင္လို႔ ေႂကြးရွင္ေတြနဲ ့ဘဏ္က ႐ုပ္ရွင္ရံုေတြ၊ အိမ္၊ ကားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာဂပါမခ်န္ အကုန္သိမ္းယူသြားၾကတယ္။ က်န္ရစ္သူ ဂြ်န္တို႔ မိသားစုဟာ ေနစရာအိမ္မရွိလို႔ အိမ္ခန္းက်ဥ္းေလးတခုမွာ ငွားေနၾကရတယ္။
အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဂၽြန္က အခုလို ျပန္ေျပာျပတယ္။
“အေဖ ဆံုးသြားေတာ့ ရွိသမွ် ႐ုပ္ရွင္ရံုေတြ၊ အိမ္၊ ကား၊ ပစၥည္းအကုန္လံုး အသိမ္းခံလိုက္ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဟာ အေဖတစ္ေယာက္ဆံုးရံုတင္မကဘဲ ရွိသမွ်စည္းစိမ္ေတြလည္း အကုန္လံုး ဆံုးရႈံးသြားတယ္။ က်ေနာ္ေလ ေလာကႀကီး မတရားဘူးကြာဆိုၿပီး ေန ့တိုင္း ေဒါသထြက္ေနမိတယ္။ ဒီထဲက အရင္လို ႐ုပ္ရွင္ အလကားမျပႏိုင္ေတာ့လို႔ သူငယ္ခ်င္းတခ်ိဳ႕က က်ေနာ့္ကို အေခၚအေျပာ မလုပ္ၾကေတာ့ဘူး။ အဲဒီအတြက္လည္း က်ေနာ္ အရမ္းဝမ္းနဲခဲ့ရတယ္”တဲ့။ ဪ၊ ေလာကဓံတရားကို ၁၃ ႏွစ္သားေလး ဂၽြန္တစ္ေယာက္ ဘယ္နားလည္ရွာပါ့မလဲ။
ေနာက္ၿပီး သူဆက္ေျပာျပတယ္။ “၂ မိုင္ေလာက္ ေဝးတဲ့ ေက်ာင္းကို ပထမဆံုး ေျခလ်င္ေလွ်ာက္သြားရတဲ့ေန႔က လမ္းတေလွ်ာက္မွာ ငိုေနမိတယ္။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ အဲဒီအေၾကာင္းကို အေမ့ကို ေျပာျပတယ္။ အေမက အဲဒီအခ်ိန္မွာ အသက္ ၃၂ ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ မုဆိုးမ အသစ္စက္စက္ေလးေပါ့။ အေမက က်ေနာ့္ကို ျပန္ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ အခု ေက်ာင္းတက္ေနရတာကိုပဲ ကံေကာင္းတယ္လို႔ မွတ္ပါတဲ့။ တခ်ိဳ႕ကေလးေတြဆိုရင္ ေက်ာင္းသြားတာ ဖိနပ္ေတာင္ မစီးႏိုင္ၾကဘူးတ့ဲ။ အေဖဆံုးေတာ့ သူ႔အိတ္ထဲမွာ ပိုက္ဆံေလးတစ္ဆယ္ပဲ ေတြ႕တယ္။ သူ ဘာလုပ္ရမလဲလို႔ က်ေနာ့္ကို ေမးရင္း ငိုခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္။ ဒီစကားေတြကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ က်ေနာ္ အရမ္းဝမ္းနည္းသြားၿပီး က်ေနာ့္ကိုယ္က်ေနာ္ ျပန္ေမးမိတယ္။ ငါ ဘာလုပ္ရမလဲ။ အဲဒီေန႔ကစၿပီး ငါ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းဟာ က်ေနာ့္ေခါင္းထဲ စြဲမွတ္သြားသလို ေလာကႀကီးက လုယူသြားတဲ့ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကို တစ္ေန႔မွာ ငါ ျပန္ယူျပမယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာ ၾကံဳးးဝါးလိုက္တယ္”။
ၿမိဳ႔ျပင္မွာ ေစ်းသြားေရာင္းတဲ့အေၾကာင္းကို ဂၽြန္က အခုလို ေျပာျပတယ္။ “က်ေနာ္ ၿမိဳ႕ျပင္မွာ ေစ်းသြားေရာင္းဖို႔ စိတ္ကူးရလိုက္တာက ၿမိဳ႕ထဲကေစ်းထက္စာရင္ အဲဒီမွာ ဆိုင္ေနရာငွားခ သက္သာလို႔ပါ။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီကလူေတြမွာ ဝယ္စရာပစၥည္းအမ်ိဳးအစား သိပ္မရွိၾကလို႔ သူတို႔လိုအပ္တာေလးေတြ ေရာင္းေပးမလို႔ပါ။။ က်ေနာ္ မနက္ ၅ နာရီ ထၿပီး ေရာင္းစရာပစၥည္းေတြကို ေတာင္းတစ္လံုးထဲမွာထည့္၊ စက္ဘီးေပၚတင္နင္းၿပီး ေစ်းကိုသြားတယ္။ ဟိုေရာက္တာနဲ႔ ၃ ေပ ၂ ေပ က်ယ္တဲ့စားပြဲေလးေပၚမွာ ေရာင္းမယ့္ ပစၥည္းေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆပ္ျပာ၊ ဖေယာင္းတိုင္၊ အပ္ခ်ည္လံုး စတာေတြ ျဖန္႔႔ခင္းလိုက္တယ္။ ဆင္းရဲသားေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံလူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြပါ။ က်ေနာ့္ဆိုင္နားက ေစ်းေရာင္းသူေတြအားလံုးဟာ အသက္ႀကီးသူေတြပါ။ တခိ်ဳ႕ဆိုရင္ က်ေနာ့္အဖိုးအရြယ္ပါ။ သူတို႔ဟာ က်ေနာ့္ထက္ ေစ်းေရာင္းအေတြ႕အၾကံဳ အမ်ားၾကီးရွိၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္မွာ သူတို႔ထက္သာတဲ့ အခ်က္က အသက္ငယ္တာပါ။ ငယ္ေတာ့လည္း သြက္္သြက္လက္လက္္နဲ႔ အပင္ပန္းခံႏိုင္တာေပါ့”တဲ့။
ဂြ်န္ ေစ်းေရာင္းတာ တစ္ေန႔ကို ဖိလိပိုင္ပိုက္ဆံ ပီဆို ၂၀ (အေမရိကန္ တစ္ေဒၚလာ) အျမတ္က်န္ပါတယ္။ အဲဒီပိုက္ဆံေလးကလည္း မိသားစု စားဖို႔ လံုေလာက္တဲ့အျပင္ ေရာင္းစရာပစၥည္းေတြ ထပ္ဝယ္ျဖည့္ေပးႏိုင္တယ္။ အဲဒီအခါမွာ သူက “အခု ငါ ေန႔စဥ္ရတဲ့ အျမတ္ေလးနဲ႔ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ၿပီ။ ငါ့လို ၁၅ ႏွစ္သား ေကာင္ေလးက အသက္အမ်ားႀကီး ပိုႀကီးသူေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ေစ်းေရာင္းႏိုင္မွေတာ့ ငါ ဘာစီးပြားေရးပဲလုပ္လုပ္ ေအာင္ျမင္မွာပဲ” လို႔ စဥ္းစားရင္း စိတ္အားတက္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီး သူ ဆက္စဥ္းစားမိတာက တကယ္လို႔ သူ႔အေဖ ဆံုးသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ လုပ္ငန္းေတြ၊ ေငြေတြ အမ်ားႀကီး ခ်န္ထားရစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အခုလို သူ႔ေျခေထာက္ေပၚ သူရပ္ၿပီး မိသားစုကို ရွာေကြ်းႏိုင္ပါ့မလားတဲ့။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဂၽြန္ဟာ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ေလးနဲ႔ သူ႔ကိုယ္သူ ယံုၾကည္မႈ ရသြားၿပီ။
၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ေရာက္ေတာ့ ဂြ်န္ဟာ သူ႔ၿမိဳ႕ေစဘူးက ပစၥည္းေတြနဲ႔ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္မနီလာက ပစၥည္းေတြကို အလဲအလွယ္ အေရာင္းအဝယ္လုပ္ပါတယ္။ ေစဘူးတဝိုက္က ရြာေတြမွာ ေရာ္ဘာေစးေတြ လုိက္ဝယ္တယ္။ ဝယ္ထားတဲ့ ေရာ္ဘာေစးေတြကို ေလွတစင္းေပၚတင္ၿပီး ျမစ္ရိုးတေလ်ွာက္ ၅ ရက္ၾကာ စုန္ဆင္းသြားတယ္။ လူစီနာၿမိဳ႕ကို ေရာက္တယ္။ အဲဒီမွာ ေရာ္ဘာေစးေတြကို ေလွေပၚကခ်၊ ထရပ္ကားတစ္စီးေပၚျပန္တင္ၿပီး မနီလာၿမိဳ႕ကို ၆ နာရီၾကာ ခရီးဆက္ရျပန္တယ္။ ကားေပၚက ေရာ္ဘာေစးအပံုေပၚမွာ ထိုင္လိုက္ရတယ္။ သူ႔ေရာ္ဘာေတြကို လူခိုးမွာ စိုးလို႔ပါ။ မနီလာၿမိဳ႕ေရာက္ေတာ့ ပါလာတဲ့ေရာ္ဘာေစးေတြကို ေစ်းမွာသြားေရာင္းတယ္။ ရတဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔ မနီလာေစ်းက လူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြ ဝယ္လိုက္တယ္။ ေစဘူးကို ျပန္လာၿပီး အဲဒီပစၥည္းေတြကို ေရာင္းလိုက္တယ္။ အသြားအျပန္အေခါက္တိုင္းမွာ အျမတ္ေငြ ေတာ္ေတာ္ေလး ရပါတယ္။ အဲဒီလို အေရာင္းအဝယ္လုပ္ေနတာ ၂ နွစ္ေလာက္ ၾကာတယ္။ တစ္ခု သိေစခ်င္တာက သူ အဲဒီလို လုပ္ေနတာ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးကာလ ဖိလိပုိင္နိုင္ငံကို ဂ်ပန္စစ္တပ္က သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ထားခ်ိန္မို႔ ဂြ်န္ဟာ ဘယ္ေလာက္ စြန္႔စားၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဂြ်န္ဟာ Digital Mobile Philippines ဆိုတဲ့ တယ္လီဖုန္းကုမၸဏီတစ္ခုကို ေထာင္လိုက္ျပန္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံမွာ လိုင္းဖုန္းဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီ PLDT နဲ႔ ဆယ္လူလာဖုန္း ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီ Globe ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီႀကီး ၂ ခုရိွေနၾကၿပီးသားပါ။ ကုမၸဏီ ၂ ခုလံုးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္ကတည္းက စၿပီးလုပ္ကိုင္္ေနၾကၿပီ ေငြေၾကးအင္အားေတာင့္တင္းၾကတယ္။ လူေတြက ဂြ်န္ကိုေျပာၾကတယ္။ အဲဒီကုမၸဏီႀကီးေတြထက္ ၈ ႏွစ္ေနာက္က်ၿပီးမွ ဖြင့္တယ္။ ေငြေၾကးအင္အား မေတာင့္တဲ့ ဂၽြန္ရဲ႕ Digital Mobile Philippines ဟာ သူတို႔နဲ႔ ဘယ္လိုမွ ယွဥ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္လို႔ ၾကာၾကာခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ သိပ္မၾကာခင္ ရႈံးျပီး ကုမၸဏီပိတ္သြားရမွာပါတဲ့။ ဒါေပမဲ့ ဂၽြန္ဟာ လူေတြေျပာၾကတာ မွားေၾကာင္း သက္ေသျပခဲ့ပါတယ္။
စီးပြားေရးေလာကမွာ အင္အားႀကီးတဲ့ကုမၸဏီဟာ ေနာက္မွ ေပၚလာတဲ့ ကုမၸဏီေလးေတြကို တစ္ခါတည္း နာလန္မထူႏိုင္ေအာင္ ေငြေၾကးဓနအင္အားနဲ႔ ဖိႏိွိမ္ၿဖိဳခြင္းတတ္ၾကတာ ဓမၼတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဂြ်န္ကေတာ့ အဲဒီလို အျဖစ္မခံဘဲ သူ႔ထက္အင္အားႀကီးတဲ့ ၿပိဳင္ဖက္ေတြကို ပညာပါတဲ့နည္းေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူႏိုင္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို Cebu Pacific ေလေၾကာင္းလိုင္း၊ Sun Cellular ဖုန္းနဲ႔ C2 လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းေတြနဲ႔ သက္ေသျပခဲ့ပါတယ္။ သူက “က်ေနာ္ အဲဒီလို ကိုယ့္ထက္အင္အားႀကီးတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကို ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူခဲ့တာ ၁၅ ႏွစ္သားတုန္းက ၿမိဳ႕ျပင္ကေစ်းမွာ က်ေနာ့္ထက္ အသက္ပိုႀကီးတဲ့ လူႀကီးေတြနဲ႔ ယွဥ္ျပိဳင္ၿပီး ေစ်းေရာင္းခဲ့တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေၾကာင့္ပါ။ အဲဒီကတည္းက သူတို႔ထက္ သာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲဆိုတာ မၿပိဳင္ခင္ကတည္းက ႀကိဳတင္စဥ္းစားတတ္တဲ့ အက်င့္ရလာခဲ့တာပါ”လို႔ ေျပာျပပါတယ္။
============================
ဆရာဗန္းေမာ္သိန္းေဖရဲ႕ ဒုတိယေျမာက္ စာအုပ္ျဖစ္တဲ့ "ဆင္းရဲႏြံမွ ခ်မ္းသာဘံုသို႔" ထဲက စာျမည္းအပိုင္းေလးပါ။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ စာအုပ္မွာ ဖတ္ၾကည့္ၾကပါ။
စာအုပ္က ငယ္စဥ္က ဆင္းရဲလြန္းလွေပမဲ့ ဘဝကို အရံွုးမေပးပဲ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ႀကိဳးစားရင္းနဲ႔ မီလ်ံနာ၊ ဘီလ်ံနာသူေ႒း ျဖစ္သြားၾကသူ (၂၃) ေယာက္ရဲ႕ တကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္ အေၾကာင္းေတြပါ။
ဒီစာအုပ္ကို ဖတ္ျခင္းျဖင့္ ဆင္းရဲလို႔၊ ဘြဲ႕မရလို႔ စိတ္ပ်က္အားငယ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြအတြက္ စိတ္ခြန္အားျဖစ္ေစသလို ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္သူေတြ၊ လုပ္ေနသူေတြအတြက္ မီလ်ံနာ၊ ဘီလ်ံနာျဖစ္သြားသူေတြရဲ႕ စိတ္ဓါတ္၊ ခံယူခ်က္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕နည္းနာေကာင္းေတြလဲ ရလာႏိုင္ပါတယ္။
Ref: ဗန္းေမာ္သိန္းေဖ
ဂြ်န္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကံၾကမၼာအလွည့္အေျပာင္းနဲ႔ ၾကံဳလိုက္ရတယ္။ အဲဒါက သူ႔အေဖဟာ အူေရာင္ငန္းဖ်ားတိုက္ဖိြဳက္ေရာဂါနဲ႔ ႐ုတ္တရက္ ကြယ္လြန္သြားတယ္။ သူတို႔မိသားစုဟာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္းပဲ ဆင္းရဲသြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အေဖဟာ ႐ုပ္ရွင္ရံုလုပ္ငန္းကို အေႂကြးေတြနဲ႔ လုပ္ေနတာကိုး။ ဒါကို အေမေတာင္ မသိရွာပါဘူး။ အေႂကြးမဆပ္ႏိုင္လို႔ ေႂကြးရွင္ေတြနဲ ့ဘဏ္က ႐ုပ္ရွင္ရံုေတြ၊ အိမ္၊ ကားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာဂပါမခ်န္ အကုန္သိမ္းယူသြားၾကတယ္။ က်န္ရစ္သူ ဂြ်န္တို႔ မိသားစုဟာ ေနစရာအိမ္မရွိလို႔ အိမ္ခန္းက်ဥ္းေလးတခုမွာ ငွားေနၾကရတယ္။
အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဂၽြန္က အခုလို ျပန္ေျပာျပတယ္။
“အေဖ ဆံုးသြားေတာ့ ရွိသမွ် ႐ုပ္ရွင္ရံုေတြ၊ အိမ္၊ ကား၊ ပစၥည္းအကုန္လံုး အသိမ္းခံလိုက္ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဟာ အေဖတစ္ေယာက္ဆံုးရံုတင္မကဘဲ ရွိသမွ်စည္းစိမ္ေတြလည္း အကုန္လံုး ဆံုးရႈံးသြားတယ္။ က်ေနာ္ေလ ေလာကႀကီး မတရားဘူးကြာဆိုၿပီး ေန ့တိုင္း ေဒါသထြက္ေနမိတယ္။ ဒီထဲက အရင္လို ႐ုပ္ရွင္ အလကားမျပႏိုင္ေတာ့လို႔ သူငယ္ခ်င္းတခ်ိဳ႕က က်ေနာ့္ကို အေခၚအေျပာ မလုပ္ၾကေတာ့ဘူး။ အဲဒီအတြက္လည္း က်ေနာ္ အရမ္းဝမ္းနဲခဲ့ရတယ္”တဲ့။ ဪ၊ ေလာကဓံတရားကို ၁၃ ႏွစ္သားေလး ဂၽြန္တစ္ေယာက္ ဘယ္နားလည္ရွာပါ့မလဲ။
ေနာက္ၿပီး သူဆက္ေျပာျပတယ္။ “၂ မိုင္ေလာက္ ေဝးတဲ့ ေက်ာင္းကို ပထမဆံုး ေျခလ်င္ေလွ်ာက္သြားရတဲ့ေန႔က လမ္းတေလွ်ာက္မွာ ငိုေနမိတယ္။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ အဲဒီအေၾကာင္းကို အေမ့ကို ေျပာျပတယ္။ အေမက အဲဒီအခ်ိန္မွာ အသက္ ၃၂ ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ မုဆိုးမ အသစ္စက္စက္ေလးေပါ့။ အေမက က်ေနာ့္ကို ျပန္ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ အခု ေက်ာင္းတက္ေနရတာကိုပဲ ကံေကာင္းတယ္လို႔ မွတ္ပါတဲ့။ တခ်ိဳ႕ကေလးေတြဆိုရင္ ေက်ာင္းသြားတာ ဖိနပ္ေတာင္ မစီးႏိုင္ၾကဘူးတ့ဲ။ အေဖဆံုးေတာ့ သူ႔အိတ္ထဲမွာ ပိုက္ဆံေလးတစ္ဆယ္ပဲ ေတြ႕တယ္။ သူ ဘာလုပ္ရမလဲလို႔ က်ေနာ့္ကို ေမးရင္း ငိုခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္။ ဒီစကားေတြကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ က်ေနာ္ အရမ္းဝမ္းနည္းသြားၿပီး က်ေနာ့္ကိုယ္က်ေနာ္ ျပန္ေမးမိတယ္။ ငါ ဘာလုပ္ရမလဲ။ အဲဒီေန႔ကစၿပီး ငါ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းဟာ က်ေနာ့္ေခါင္းထဲ စြဲမွတ္သြားသလို ေလာကႀကီးက လုယူသြားတဲ့ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကို တစ္ေန႔မွာ ငါ ျပန္ယူျပမယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာ ၾကံဳးးဝါးလိုက္တယ္”။
ၿမိဳ႔ျပင္မွာ ေစ်းသြားေရာင္းတဲ့အေၾကာင္းကို ဂၽြန္က အခုလို ေျပာျပတယ္။ “က်ေနာ္ ၿမိဳ႕ျပင္မွာ ေစ်းသြားေရာင္းဖို႔ စိတ္ကူးရလိုက္တာက ၿမိဳ႕ထဲကေစ်းထက္စာရင္ အဲဒီမွာ ဆိုင္ေနရာငွားခ သက္သာလို႔ပါ။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီကလူေတြမွာ ဝယ္စရာပစၥည္းအမ်ိဳးအစား သိပ္မရွိၾကလို႔ သူတို႔လိုအပ္တာေလးေတြ ေရာင္းေပးမလို႔ပါ။။ က်ေနာ္ မနက္ ၅ နာရီ ထၿပီး ေရာင္းစရာပစၥည္းေတြကို ေတာင္းတစ္လံုးထဲမွာထည့္၊ စက္ဘီးေပၚတင္နင္းၿပီး ေစ်းကိုသြားတယ္။ ဟိုေရာက္တာနဲ႔ ၃ ေပ ၂ ေပ က်ယ္တဲ့စားပြဲေလးေပၚမွာ ေရာင္းမယ့္ ပစၥည္းေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆပ္ျပာ၊ ဖေယာင္းတိုင္၊ အပ္ခ်ည္လံုး စတာေတြ ျဖန္႔႔ခင္းလိုက္တယ္။ ဆင္းရဲသားေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံလူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြပါ။ က်ေနာ့္ဆိုင္နားက ေစ်းေရာင္းသူေတြအားလံုးဟာ အသက္ႀကီးသူေတြပါ။ တခိ်ဳ႕ဆိုရင္ က်ေနာ့္အဖိုးအရြယ္ပါ။ သူတို႔ဟာ က်ေနာ့္ထက္ ေစ်းေရာင္းအေတြ႕အၾကံဳ အမ်ားၾကီးရွိၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္မွာ သူတို႔ထက္သာတဲ့ အခ်က္က အသက္ငယ္တာပါ။ ငယ္ေတာ့လည္း သြက္္သြက္လက္လက္္နဲ႔ အပင္ပန္းခံႏိုင္တာေပါ့”တဲ့။
ဂြ်န္ ေစ်းေရာင္းတာ တစ္ေန႔ကို ဖိလိပိုင္ပိုက္ဆံ ပီဆို ၂၀ (အေမရိကန္ တစ္ေဒၚလာ) အျမတ္က်န္ပါတယ္။ အဲဒီပိုက္ဆံေလးကလည္း မိသားစု စားဖို႔ လံုေလာက္တဲ့အျပင္ ေရာင္းစရာပစၥည္းေတြ ထပ္ဝယ္ျဖည့္ေပးႏိုင္တယ္။ အဲဒီအခါမွာ သူက “အခု ငါ ေန႔စဥ္ရတဲ့ အျမတ္ေလးနဲ႔ မိသားစုကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ၿပီ။ ငါ့လို ၁၅ ႏွစ္သား ေကာင္ေလးက အသက္အမ်ားႀကီး ပိုႀကီးသူေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ေစ်းေရာင္းႏိုင္မွေတာ့ ငါ ဘာစီးပြားေရးပဲလုပ္လုပ္ ေအာင္ျမင္မွာပဲ” လို႔ စဥ္းစားရင္း စိတ္အားတက္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီး သူ ဆက္စဥ္းစားမိတာက တကယ္လို႔ သူ႔အေဖ ဆံုးသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ လုပ္ငန္းေတြ၊ ေငြေတြ အမ်ားႀကီး ခ်န္ထားရစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အခုလို သူ႔ေျခေထာက္ေပၚ သူရပ္ၿပီး မိသားစုကို ရွာေကြ်းႏိုင္ပါ့မလားတဲ့။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဂၽြန္ဟာ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ေလးနဲ႔ သူ႔ကိုယ္သူ ယံုၾကည္မႈ ရသြားၿပီ။
၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ေရာက္ေတာ့ ဂြ်န္ဟာ သူ႔ၿမိဳ႕ေစဘူးက ပစၥည္းေတြနဲ႔ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္မနီလာက ပစၥည္းေတြကို အလဲအလွယ္ အေရာင္းအဝယ္လုပ္ပါတယ္။ ေစဘူးတဝိုက္က ရြာေတြမွာ ေရာ္ဘာေစးေတြ လုိက္ဝယ္တယ္။ ဝယ္ထားတဲ့ ေရာ္ဘာေစးေတြကို ေလွတစင္းေပၚတင္ၿပီး ျမစ္ရိုးတေလ်ွာက္ ၅ ရက္ၾကာ စုန္ဆင္းသြားတယ္။ လူစီနာၿမိဳ႕ကို ေရာက္တယ္။ အဲဒီမွာ ေရာ္ဘာေစးေတြကို ေလွေပၚကခ်၊ ထရပ္ကားတစ္စီးေပၚျပန္တင္ၿပီး မနီလာၿမိဳ႕ကို ၆ နာရီၾကာ ခရီးဆက္ရျပန္တယ္။ ကားေပၚက ေရာ္ဘာေစးအပံုေပၚမွာ ထိုင္လိုက္ရတယ္။ သူ႔ေရာ္ဘာေတြကို လူခိုးမွာ စိုးလို႔ပါ။ မနီလာၿမိဳ႕ေရာက္ေတာ့ ပါလာတဲ့ေရာ္ဘာေစးေတြကို ေစ်းမွာသြားေရာင္းတယ္။ ရတဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔ မနီလာေစ်းက လူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြ ဝယ္လိုက္တယ္။ ေစဘူးကို ျပန္လာၿပီး အဲဒီပစၥည္းေတြကို ေရာင္းလိုက္တယ္။ အသြားအျပန္အေခါက္တိုင္းမွာ အျမတ္ေငြ ေတာ္ေတာ္ေလး ရပါတယ္။ အဲဒီလို အေရာင္းအဝယ္လုပ္ေနတာ ၂ နွစ္ေလာက္ ၾကာတယ္။ တစ္ခု သိေစခ်င္တာက သူ အဲဒီလို လုပ္ေနတာ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးကာလ ဖိလိပုိင္နိုင္ငံကို ဂ်ပန္စစ္တပ္က သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ထားခ်ိန္မို႔ ဂြ်န္ဟာ ဘယ္ေလာက္ စြန္႔စားၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဂြ်န္ဟာ Digital Mobile Philippines ဆိုတဲ့ တယ္လီဖုန္းကုမၸဏီတစ္ခုကို ေထာင္လိုက္ျပန္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံမွာ လိုင္းဖုန္းဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီ PLDT နဲ႔ ဆယ္လူလာဖုန္း ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီ Globe ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီႀကီး ၂ ခုရိွေနၾကၿပီးသားပါ။ ကုမၸဏီ ၂ ခုလံုးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္ကတည္းက စၿပီးလုပ္ကိုင္္ေနၾကၿပီ ေငြေၾကးအင္အားေတာင့္တင္းၾကတယ္။ လူေတြက ဂြ်န္ကိုေျပာၾကတယ္။ အဲဒီကုမၸဏီႀကီးေတြထက္ ၈ ႏွစ္ေနာက္က်ၿပီးမွ ဖြင့္တယ္။ ေငြေၾကးအင္အား မေတာင့္တဲ့ ဂၽြန္ရဲ႕ Digital Mobile Philippines ဟာ သူတို႔နဲ႔ ဘယ္လိုမွ ယွဥ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္လို႔ ၾကာၾကာခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ သိပ္မၾကာခင္ ရႈံးျပီး ကုမၸဏီပိတ္သြားရမွာပါတဲ့။ ဒါေပမဲ့ ဂၽြန္ဟာ လူေတြေျပာၾကတာ မွားေၾကာင္း သက္ေသျပခဲ့ပါတယ္။
စီးပြားေရးေလာကမွာ အင္အားႀကီးတဲ့ကုမၸဏီဟာ ေနာက္မွ ေပၚလာတဲ့ ကုမၸဏီေလးေတြကို တစ္ခါတည္း နာလန္မထူႏိုင္ေအာင္ ေငြေၾကးဓနအင္အားနဲ႔ ဖိႏိွိမ္ၿဖိဳခြင္းတတ္ၾကတာ ဓမၼတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဂြ်န္ကေတာ့ အဲဒီလို အျဖစ္မခံဘဲ သူ႔ထက္အင္အားႀကီးတဲ့ ၿပိဳင္ဖက္ေတြကို ပညာပါတဲ့နည္းေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူႏိုင္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို Cebu Pacific ေလေၾကာင္းလိုင္း၊ Sun Cellular ဖုန္းနဲ႔ C2 လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းေတြနဲ႔ သက္ေသျပခဲ့ပါတယ္။ သူက “က်ေနာ္ အဲဒီလို ကိုယ့္ထက္အင္အားႀကီးတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြကို ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူခဲ့တာ ၁၅ ႏွစ္သားတုန္းက ၿမိဳ႕ျပင္ကေစ်းမွာ က်ေနာ့္ထက္ အသက္ပိုႀကီးတဲ့ လူႀကီးေတြနဲ႔ ယွဥ္ျပိဳင္ၿပီး ေစ်းေရာင္းခဲ့တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေၾကာင့္ပါ။ အဲဒီကတည္းက သူတို႔ထက္ သာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲဆိုတာ မၿပိဳင္ခင္ကတည္းက ႀကိဳတင္စဥ္းစားတတ္တဲ့ အက်င့္ရလာခဲ့တာပါ”လို႔ ေျပာျပပါတယ္။
============================
ဆရာဗန္းေမာ္သိန္းေဖရဲ႕ ဒုတိယေျမာက္ စာအုပ္ျဖစ္တဲ့ "ဆင္းရဲႏြံမွ ခ်မ္းသာဘံုသို႔" ထဲက စာျမည္းအပိုင္းေလးပါ။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ စာအုပ္မွာ ဖတ္ၾကည့္ၾကပါ။
စာအုပ္က ငယ္စဥ္က ဆင္းရဲလြန္းလွေပမဲ့ ဘဝကို အရံွုးမေပးပဲ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ႀကိဳးစားရင္းနဲ႔ မီလ်ံနာ၊ ဘီလ်ံနာသူေ႒း ျဖစ္သြားၾကသူ (၂၃) ေယာက္ရဲ႕ တကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္ အေၾကာင္းေတြပါ။
ဒီစာအုပ္ကို ဖတ္ျခင္းျဖင့္ ဆင္းရဲလို႔၊ ဘြဲ႕မရလို႔ စိတ္ပ်က္အားငယ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြအတြက္ စိတ္ခြန္အားျဖစ္ေစသလို ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္သူေတြ၊ လုပ္ေနသူေတြအတြက္ မီလ်ံနာ၊ ဘီလ်ံနာျဖစ္သြားသူေတြရဲ႕ စိတ္ဓါတ္၊ ခံယူခ်က္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕နည္းနာေကာင္းေတြလဲ ရလာႏိုင္ပါတယ္။
============================
Ref: ဗန္းေမာ္သိန္းေဖ
